رسانه مدیاتی – مومو نام یک عروسک زشت ژاپنی است. اکنون نیز یک اکانت واتساپ به این نام ایجاد شده و با راهاندازی چالش خطرناک مومو در حال قربانی گرفتن است.
چالش خطرناک مومو مدتی است که در واتساپ منتشر و بین نوجوانان رواج پیدا کرده است. جالب است بدانید که عکس پروفایل مومو به صورت فتوشاپی یا ویرایششده نیست. این عکس یک مجسمه از مجموعه آثار عروسکهای نمایشگاه توکیو ژاپن است. تصویر پروفایل مومو قسمتهای بریدهشده از این عروسک است و تنها صورت زشت آن را نمایش میدهد.
طبق افسانههای قدیمی ژاپنی مومو یک موجود وحشتناک و پرنده است که گاهیاوقات بچهها را نیز میدزدیده است. برای اولین بار فردی به نام ناناکو که یک عروسکساز ژاپنی است تصویر زشت مومو را در اینستاگرام منتشر کرده است. پس از آن نیز مومو شهرت جهانی پیدا کرد.
چالش خطرناک مومو چطور آغاز شد؟
فیسبوک منشا اصلی آغاز چالش خطرناک مومو بوده است. زمانی که این مجسمه معروف و مشهور شد، یک گروه در فیسبوک برخی کاربران را به منظور ایجاد ارتباط با یک شماره ناشناس به چالش کشید. برخی از افراد گفتند که اگر پیامی را به مومو ارسال کنند، او در پاسخ تصاویر وحشتناک، خشونتآمیز ارسال میکند و آنها را تهدید میکند. طبق مواردی که گفته شد به نظر میرسد چالش مومو با یک پیام شروع شده است و فرستنده پیام پایانی برای آن در نظر نمیگیرد.
به نظر میرسد این چالش با ارسال پیام از طرف مومو شروع میشود و پس از آن پیامهای ترسناک و خشونتآمیز برای کاربر ارسال میکند. این چالش خطرناک ابتدا در کشور آرژانتین بیشتر شد و پس از آن نیز به ایالات متحده، آلمان، فرانسه و سایر کشورها نیز راه پیدا کرد. در حال حاضر گفته میشود که یک دختر نوجوان ۱۲ ساله به دلیل این چالش خودکشی کرده است.
چالش مومو پس از انتشار در فیسبوک وارد پیامرسان واتساپ شده است و از این راه افراد را به کام مرگ میکشاند. تعداد از کارشناسان حوزه نرمافزار نیز گفتهاند این چالش به منظور سرقت اطلاعات کاربران طراحی شده است. برخی دیگر نیز اعلام کردند این چالش کار عدهای بیمار روانی است مانند افرادی که بازی نهنگ آبی را اجرا کردند.
برخی کشورها به خانوادهها و بهویژه نوجوانان هشدارهای لازم درباره این چالش خطرناک را دادهاند. پلیس ملی اسپانیا، پلیس آرژانتین، بی بی سی نیوز در کشور برزیل و مقامات برخی کشورهای دیگر که با این چالش روبهرو شدند درباره عدم گرایش به آن هشدارها و توضیحات لازم را ارائه کردهاند که افراد باید به آن توجه کنند.
کاربران چطور وارد چالش خطرناک مومو در واتساپ میشوند؟
مومو در اولین اقدام خود با یک اکانت واتساپ که عکس خودش یعنی همان عروسک زشت ژاپنی است به کاربر پیامی ارسال میکند و در آن کاربر را به انجام بازی دعوت میکند.
در حال حاضر نیز بیشتر کودکان و نوجوانان به دلیل گسترش شیوع ویروس کرونا اوقات خود را در خانه سپری میکنند. آنها به دلیل نرفتن به مدرسه و شرکت در کلاسهای مجازی بیشتر به گوشی و تبلت دسترسی دارند. به همین منظور نیز مومو بیشتر آنها را هدف چالش قرار میدهد و آنها را به اجرای بازی دعوت میکند. از آن جایی که امروزه بسیاری از کودکان و نوجوانان به بازیهای آنلاین و موبایلی علاقه دارند، این نوع پیامها را غیرعادی نمیدانند و علاقهمند میشوند چالش یا بازی مومو را انجام دهند.
بلافاصله پس از اینکه افراد به پیام مومو جواب میدهند، از جانب او هک میشوند و بازی شروع میشود. این بدافزار با هک کردن کاربران میتواند تمام اطلاعات شخصی افراد، لوکیشن، عکسها، فیلمهای خصوصی و مخاطبانی که در گوشی خود ذخیره کردند را به دست آورد.
مومو در مرحله بعد از افراد درخواست میکند در بازی شرکت کنند. این بازی در مراحل اول بسیار هیجانانگیز و جذاب طراحی شده است تا بتواند کاربران زیادی را جذب کند. در حدی که کاربر در مدت زمان کوتاهی به این بازی عادت میکند و باعلاقه میخواهد این مراحل را به پایان برساند.
نکته جالب توجه این است که کاربر در مراحل اولیه بازی همیشه پیروز میشود تا با علاقه بتواند مراحل بعدی بازی را ادامه دهد. این بدافزار به منظور تشویق کاربران پس از برنده شدن در هر مرحله به آنها یک ویدیو جذاب به عنوان پاداش نمایش میدهد. تا کاربران بیشتر به انجام بازی تشویق شوند و بیشتر درگیر برنده شدن خود در این بازی شوند.
زمانی که کاربر در مراحل بعدی میخواهد که بازی را ترک کند، مومو او را تهدید میکند. برای این کار نیز عکسهای خصوصی آنها را ارسال میکند ومیگوید که همه عکسهای شخصی شما را دارم و اگر بخواهید بازی را ترک کنید آن را به صورت گسترده پخش خواهم کرد. در نتیجه با این تهدیدها کاربر مجبور میشود به بازی ادامه دهد.
در مرحله بعد تعداد ویدیو خودکشی و خودسوزی به کاربر نشان میدهد. پس از هر بار نمایش آنها نیز سوالاتی را از کاربر میپرسد. برای مثال چه اشیایی در فیلم بود؟ چه تعداد افراد سیاهپوش بودند؟ در تصویر چه تعداد مرد و زنی را مشاهده کردید و…. به این منظور کاربران برای تماشای این ویدیوهای خشونتآمیز باید دقت و تمرکز بالایی داشته باشند. در نهایت زمانی که کاربر به این سوالات پاسخ صحیح میدهد، این بدافزار مطمئن میشود که او این ویدیو را تماشا کرده است.
زمانی که کاربر از این مرحلهها عبور کرد، این بدافزار در زمانهای مختلف از شب و روز به او پیام میدهد. برای مثال از آنها میپرسد اکنون در حال انجام چه کاری هستی؟ من در حال حاضر شما را مشاهده میکنم و میدانم که در حال انجام کاری هستید. این پیامها را به این منظور ارسال میکند تا سیستم خواب کاربر را به هم بزند و بر روح و روان او تاثیر منفی بگذارد. همچنین کاربر نیز با ترس و استرس به بازی کردن ادامه دهند. یکی از مواردی کاربران را مجبور به ادامه این چالش میکند، ترس از افشای حریم خصوصی است که مومو آن را در اختیار دارد.
همانطور که گفته شد مومو با هک کردن کاربران میتواند به لیست تماسهای گوشی همراه او و فردی که بیشتر از هر کسی با آن تماس داشتهاند دسترسی پیدا کند. در نهایت اسم و شماره تلفن آن شخص را به کاربر ارسال میکند و به او میگوید اگر به بازی ادامه ندهد این فرد را به روشهایی که در ویدیوها مشاهده کرده است خواهد کشت. در نهایت نیز کاربر را تهدید میکند که به سراغش میآید و او را به روش وحشتناکی میکشد. در نتیجه با این اقدامات روح و روان کاربر را تحت تاثیر قرار میدهد.
اکنون تصور کنید مخاطبان این چالش بیشتر کودکان و نوجوانان است که بیشتر دچار توهم و استرس میشوند. همچنین بیشتر کودکان و نوجوانان از صحبت کردن با پدر و مادر خود درباره این مسائل خودداری میکنند. به همین منظور به انجام کارهایی مانند خودکشی ترغیب میشوند.
نقش پلیس فتا در چالش خطرناک مومو
پلیس فتا نیز به پیگیری این چالش پرداخته است. به این منظور رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا مسئله ارسال کلیپهای ترسناک مومو برای کاربران و بهویژه دانشآموزان را مهم اعلام کرد و گفت که والدین باید دقت و توجه بیشتری درباره این مسئله داشته باشند. آنها نباید تهدیدهای این بدافزار را جدی بگیرند و به فرزندان خود ترس و استرس وارد کنند.
او در ادامه اعلام کرد که متاسفانه بسیاری از پدرها و مادرها استرس زیادی را درباره پیامها و کلیپهای چالش خطرناک مومو به فرزندان خود منتقل کردند. در صورتی که باید با فرزندان خود با آرامش صحبت کنند و راهکارهای موجود در این زمینه را به آنها آموزش دهند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا در ادامه صحبتهای خود از والدین و معلمان درخواست کرد تا دانشآموزان را به منظور آموزشهای مجازی مجبور به استفاده از پیامرسانهای خارجی نکنند و در این زمینه مراقبتهای لازم را داشته باشند. در نتیجه اگر به هر دلیل مجبور شدند از هر پیامرسان دیگری به جز شبکه شاد استفاده کنند، بهتر است از پیامرسانهای داخلی استفاده کنند. افرادی که در فضاهای مجازی دچار این مشکل یا موارد مشکوک شدند نیز آن را از طریق بخش فوریتهای سایبری سایت پلیس فتا به آدرس cyberpolice.ir اطلاع دهند.
سرهنگ محمد اقبالی درباره چالش خطرناک مومو که این روزها ترس و وحشت بین کاربران ایجاد کرده است گفت که این هدف مومو با راهاندازی این چالش آزار و اذیت روحی و روانی نوجوانان است. او در ادامه گفت این چالش و این اسم حدود ۱۰ یا ۱۵ سال قبل در آرژانتین و اسپانیا فعالیت خود را شروع کرده است و قدیمی محسوب میشود.
او در ادامه گفت که کاربران برای جلوگیری از آسیبهای ناشی از این بدافزار نباید به شمارهها و اکانتهای ناشناس پیام دهند. همچنین وارد لینکهای ارسالی از طرف اکانتهای ناشناس نشوند و در صورت مشاهده پیام از این نوع اکانتها آن را بلاک کنند.
وی در ادامه گفت والدین نقش مهمی در این موضوع دارند و با توجه به تعطیلی مدارس و آموزش آنلاین نظارت بیشتری بر استفاده کودکان و نوجوانان خود از فضای مجازی داشته باشند. همچنین با کنترل و مدیریت خود آرامش روانی را برای کاربران ایجاد کنند.
سرهنگ اقبالی در ادامه گفت بررسیها نشان میدهد برخی از نوجوانان برای شوخی و اذیت افراد همسن خود این اقدامات را انجام دادند. در حالت کلی پلیس فتا اعلام کرده است که به منظور رفع مشکلات مربوط به اکانت مومو در واتساپ، اکانت آنها را مسدود کنند تا دچار این مشکل نشوند.
