رسانه مدیاتی – در حالی که آهن بیشترین فلز روی زمین به شمار می‌رود اما شایع‌ترین نوع کم‌خونی در سراسر جهان به دلیل کمبود آهن است. کمبود آهن می‌تواند مشکلات زیادی را در بدن ایجاد کند.
تشخیص کمبود آهن در بدن
سیستم گوارش بدن انسان هنگام جذب آهن بسیار هوشمندانه عمل می‌کند. برای مثال آگاه شدن از اهمیت آهن به منظور رشد میکروب‌ها هنگام روبه‌رو شدن با میکروب، بدن تب می‌کند و کانال‌های ورودی آهن از گوارش تخریب می‌شوند تا میکروب توانایی رشد کردن نداشته باشد. مقدار آهنی که در بدن یک انسان بالغ و سالم وجود دارد به اندازه سه تا چهار گرم است. اما همین مقدار می‌تواند کل متابولیسم یک شخص ۷۰ کیلوگرمی را کنترل کند.
آهن علاوه بر اینکه برای متابولیسم بدن مفید است؛ برای رشد سلول‌های اپی تلیال، رشد مو و انجام فرایندهای مغزی اهمیت زیادی دارد. کاهش دقت و کاهش تمرکز یکی از عوارض مهم کمبود آهن به‌ویژه در کودکان است که با جبران آهن برطرف میشود. برخی دیگر از نشانه‌های این بیماری، درد ماهیچه، خستگی، زخم گوشه‌های لب، سوزش زبان و ریزش مو، تمایل به خوردن یخ، خوردن گل معطر، خوردن مهر نماز و اشتها پیدا کردن به موادی که زیر دندان صدا ایجاد می‌کند است.
در آزمایشگاه‌ها برای سنجش میزان ذخیره آهن، از آزمایش فریتین استفاده می‌کنند. در بانوان باید حداقل ۵۰ و در آقایان ۱۰۰ میکروگرم فریتین در لیتر وجود داشته باشد. اگر عدد آزمایشگاهی مقدار فریتیدین در عدد ۱۰ ضرب شود برابر با میلی‌گرم آهن ذخیره‌شده در بدن است. برای مثال اگر فریتین شما ۳۰ باشد، ۳۰۰ میلی گرم آهن ذخیره دارید. گوشت، عدس، لوبیا، ماهی و جگر منابع سرشار آهن هستند.
در نهایت برخی عادت‌های غذایی باعث عدم جذب آهن میشود. برای مثال نوشیدن چای بعد از خوردن غذا، مصرف نانی که خمیر آن زود تهیه شده باشد و خوردن شیر و سویا با غذاهای حاوی آهن، مانع از جذب آن میشود. کمبود آهن در بدن بانوان بیشتر به دلیل خونریزی‌های ماهانه است. اگر چه باید از دست دادن آهن از سیستم گوارش نیز در نظر گرفته شود. اما کمبود آهن در مردان به دلیل خونریزی‌های گوارشی ایجاد میشود. یک نکته مهم این است که درمان کمبود آهن در مردان نشان‌دهنده پایان راه نیست؛ بلکه افراد باید از نظر زخم‌های گوارشی و بدخیمی‌ها نیز مورد بررسی قرار گیرند.
در پایان به این نکته نیز توجه داشته باشد که اگر پزشک برای شما آزمایش خون در مدفوع را درخواست کند باید از سه روز قبل از انجام آزمایش از خوردن ویتامین C، کلم بروکلی، طالبی، شلغم، تربچه، هویج، موز و آلوسیاه پرهیز کنید.
