آیا سرانجام منابع جدید پروتئینجایگزین پروتئینهای حیوانی به عنوان منبع اصلی پروتئینهای مصرفی انسانها خواهند شد؟
نگرانیهای تامین مواد غذایی در آینده موضوع پژوهش یک تیم از محققان سنگاپوری بوده است که در نهایت تصمیم گرفتند با استفاده از فناوری چاپ 3بعدی غذاهای مورد نظرشان را تولید کنند. پیشبینی میشود همزمان با پیرتر شدن و افزایش جمعیت جهان نیاز به مواد غذایی سرشار از پروتئین بیشتر شود. این مساله نگرانیهایی در مورد افزایش تولید گازهای گلخانهای، افزایش مصرف آب و استفاده بیشتر از زمین به خاطر به کارگیری روشهای سنتی پرورش حیوانات به منظور تامین گوشت مورد نیاز انسان ایجاد کرده است. مدتی است انسانها در بعضی نقاط افریقا، آسیا و امریکای جنوبی استفاده از منابع جایگزین پروتئین از جمله گیاهان، جلبک دریایی و حشرات را برای تولید پایدار مواد غذایی سرشار از پروتئین آغاز کردهاند.
هر چند خوردن جلبک و حشرات برای برخی از مردم عجیب است. تیم پژوهشگر برای دلپذیرتر کردن خوردن حشرات، اقدام به طراحی روشی جدید کرد. این تیم برای تغییر مزه مواد غذایی تصمیم به ترکیب جیرجیرکها و تخم حشرات با سبزیجات محبوبی مثل هویج گرفت.
در این همکاری مشترک که میان محققان سنگاپوری دانشگاه فناوری و طراحی (SUTD) کادر تحقیقاتی بیمارستان KTPH سنگاپور و همچنین پژوهشگران دانشگاه چینی UESTC انجام شده، سعی شده پروتئینهای جایگزین به شکل جوهرهای غذایی آماده شوند. با محدود کردن تعداد دفعات اجرای آزمایشی پروژه، تیم پژوهشگر در زمان و منابع مورد استفاده صرفهجویی کرده و البته موفق به بهینهسازی قابل قبول جوهرهای پروتئینی شد.
در این رابطه پروفسور «چوا چی کای» که از مهرههای برجسته این تحقیق است میگوید برای بسیاری از مردم ظاهر و طعم این پروتئینهای جایگزین اصلا جذاب نیست. با استفاده از فناوری چاپ 3بعدی میتواند شیوهی ارائهی غذا را متحول کرده و نظرات مصرفکنندگان را نسبت به این مساله کاملا تغییر دهد.
برای مثال، به منظور ارائهی طعمی قابل تشخیص، غذاهای معمولی مثل هویج را میتوان با پروتئینهای جایگزین مثل جیرجیرک ترکیب کرد. بعد از این یک چاپگر غذای 3بعدی میتواند این ترکیب از هویج و حشرات را به منظور تولید غذایی که هم از نظر ظاهری زیباست و هم طعم خوشمزهای دارد قالبگیری نماید.
این تیم پژوهشگر ترکیبات جوهر غذایی را با سه ترکیب متغیر بهینهسازی کرده است: پودر هویج، پروتئینها و صمغ زانتان. البته محققان در آزمایشهای خود از پروتئینهای مختلفی مثل سریسین، سویا، جلبک سبز، جیرجیرک و تخم مگس سرباز استفاده کردند. همهی این ترکیبات برای چاپ 3بعدی و قابلیت ادغام آزمایش شدند و از بین آنها بهترین نمونههایی که قابلیت چاپ بهتر را داشتند انتخاب شدند.
احتمالا پروتئینهای جدید نهایتا به عنوان منبع اصلی پروتئین مصرفی انسانها جایگزین پروتئین حیوانی شوند و این پژوهش نشان میدهد وجود یک استراتژی مهندسی برای بهبود ، تولید و سفارشیسازی جوهرهای غذایی میتواند روی زیبایی ظاهری، طعم و غنی بودن آنها از پروتئینهای مورد نیاز بدن انسانها تاثیر بسزایی داشته باشد.
