هوش مصنوعی؛ پیشران اقتصاد آینده ایران، نه یک ترند زودگذر
به گزارش مدیاتی: هوش مصنوعی به نقطهای رسیده که دیگر نمیتوان آن را یک موج مقطعی یا هیجان تکنولوژیک دانست. فعالان و کارشناسان حوزه فناوری در رویدادی با محوریت «AI MONEY MAP» تأکید کردند که AI در حال تبدیل شدن به یکی از ستونهای اصلی اقتصاد آینده است؛ فناوریای که ساختار بازار کار، مدلهای درآمدی، شیوه تولید محتوا و حتی تعریف سرمایه انسانی را در سالهای پیشرو دگرگون خواهد کرد. این رویداد فرصتی بود برای بررسی واقعبینانه آینده اقتصاد هوش مصنوعی در ایران، با تمرکز بر ظرفیتها، موانع و تصمیمهایی که میتواند مسیر این تحول را تعیین کند.
AI و بازتعریف مفهوم درآمد و اشتغال
در آغاز این رویداد، مریم مجیدینژاد، مدیر سایت کاریابی ادمینپلاس و برگزارکننده نشست، به این نکته اشاره کرد که هوش مصنوعی بیش از آنکه تهدید باشد، یک ابزار توسعه است؛ ابزاری که اگر بهدرستی به کار گرفته نشود، میتواند به حذف نیروی انسانی منجر شود.
او تأکید کرد که آینده بازار کار متعلق به افرادی است که تواناییهای خود را با کمک AI ارتقا میدهند، نه کسانی که در برابر آن مقاومت میکنند.
به گفته مجیدینژاد، هوش مصنوعی میتواند نقش مهمی در رشد کسبوکارهای آنلاین ایفا کند؛ از کمک به میلیونها کسبوکار فعال در شبکههای اجتماعی گرفته تا کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری در بنگاههای کوچک و متوسط. از نگاه او، AI این ظرفیت را دارد که ابزار درآمدزایی را از انحصار شرکتهای بزرگ خارج کند و در اختیار طیف گستردهتری از فعالان اقتصادی قرار دهد.
ورود به عصر «ابرخلاقیت» و پایان تولید محتوای سنتی
در ادامه، آذرخش ضیایی، مشاور تحول دیجیتال و استاد دانشگاه، تصویری متفاوت از آینده ارائه داد. او معتقد است که هوش مصنوعی وارد مرحلهای شده که میتوان آن را «ابرخلاقیت ماشینها» نامید؛ مرحلهای که در آن تولید محتوا دیگر مزیت رقابتی محسوب نمیشود.
به گفته او، امروز با هزینهای معادل حقوق یک نیروی انسانی، میتوان میلیونها خروجی محتوایی با استفاده از AI تولید کرد. اما این وفور محتوا، چالشی جدی ایجاد میکند: محتوایی که معماری، هدف و استراتژی نداشته باشد، عملاً بیارزش خواهد شد. ضیایی تأکید کرد که در اقتصاد آینده، «طراحی معنا و ساختار» جایگزین «صرف تولید» میشود و این همان نقطهای است که انسان همچنان نقش کلیدی خواهد داشت.
او دهه پیشرو را مهمترین بازه زمانی برای خلق ثروت از هوش مصنوعی دانست و هشدار داد کشورهایی که از این فرصت عقب بمانند، فاصلهای جبرانناپذیر با اقتصاد جهانی پیدا خواهند کرد.
زیرساخت؛ گلوگاه اصلی توسعه AI در ایران
در کنار فرصتها، بخش مهمی از گفتوگوها به چالشهای توسعه هوش مصنوعی اختصاص داشت. کارشناسان معتقدند مهمترین مانع، کمبود زیرساخت است؛ از توان پردازشی و سختافزار گرفته تا داده و انرژی.
توسعه AI نیازمند سرمایهگذاریهای کلان در حوزه محاسبات پیشرفته است؛ سرمایهای که حتی برای دولتها نیز تأمین آن ساده نیست. در این میان، مسئله برق و انرژی به یکی از نقاط بحرانی تبدیل شده است. مدلهای هوش مصنوعی مصرف انرژی بالایی دارند و بدون دسترسی پایدار به برق، توسعه آنها عملاً با بنبست مواجه میشود.
از سوی دیگر، داده بهعنوان سوخت اصلی AI، همچنان یک چالش جدی در ایران محسوب میشود. نبود دادههای ساختیافته، پاک و در دسترس، هم برای کسبوکارها و هم برای نهادهای دولتی، مانعی اساسی در مسیر هوشمندسازی ایجاد کرده است.
شخصیسازی، مزیت رقابتی آینده
پوریا حداد، همبنیانگذار C50 ایران و سرپرست هوش مصنوعی در کرمانموتور، در بخش دیگری از پنل به نقش AI در تحلیل رفتار کاربران و شخصیسازی خدمات پرداخت.
او توضیح داد که در دنیای پیچیده امروز، تحلیل رفتار میلیونها کاربر از توان انسان خارج است، اما الگوریتمهای هوش مصنوعی دقیقاً برای همین هدف طراحی شدهاند. به اعتقاد او، آینده بازار کار و خدمات متعلق به سیستمهایی است که بتوانند تصمیمهای هوشمند و شخصیسازیشده بگیرند.
حداد همچنین به محدودیتهای جهانی در حوزه سختافزار، بهویژه کمبود GPU اشاره کرد و گفت این مسئله تنها مختص ایران نیست، بلکه یکی از چالشهای مشترک صنعت AI در سطح بینالمللی است.
سوددهی؛ معیار اشتباه برای قضاوت AI
یکی از محورهای مهم این رویداد، نگاه اشتباه به سوددهی کوتاهمدت شرکتهای فعال در حوزه هوش مصنوعی بود. سخنرانان تأکید کردند که بسیاری از کسبوکارهای AI هنوز به سودآوری نرسیدهاند، اما این موضوع نباید باعث تردید در ارزش این فناوری شود.
به باور آنها، هوش مصنوعی بخشی از یک انقلاب صنعتی عمیق است و مقایسه آن با فناوریهای مقطعی و زودگذر، تحلیلی نادرست محسوب میشود. AI حاصل دههها تحقیق و توسعه است و اکنون به مرحلهای رسیده که حذف آن از آینده اقتصاد، عملاً غیرممکن است.
جمعبندی؛ تصمیم امروز، اقتصاد فردا
در جمعبندی این رویداد، کارشناسان بر یک نکته مشترک تأکید کردند: هوش مصنوعی انتخاب نیست، اجبار آینده است. فناوریای که میتواند موتور محرک رشد اقتصادی، افزایش بهرهوری و ایجاد فرصتهای شغلی جدید باشد؛ به شرط آنکه سیاستگذاری، سرمایهگذاری و زیرساختهای لازم همزمان با آن توسعه پیدا کند.
اقتصاد ایران، بیش از هر زمان دیگری، نیازمند تصمیمهای جسورانه در مواجهه با AI است. تصمیمهایی که اگر امروز گرفته نشوند، هزینه آنها در آیندهای نهچندان دور، بسیار سنگینتر خواهد بود.
