سازمان فضایی ناسا از قدرتمندترین سوپرکامپیوتر خود با نام Aitken پردهبرداری کرد.
البته این کامپیوتر فوقالعاده دستگاه جدیدی نیست و بلکه این غول چند میلیون دلاری در واقع یک ارتقا سختافزاری ماژولار روی کامپیوتری است که در سال 2019 ساخته شده بود.
نام این کامپیوتر برگرفته از نام فضانورد مشهور امریکایی یعنی Robert Grant Aitken است. در حال حاضر این کامپیوتر در ساختمان سوپر کامپیوترهای پیشرفته ناسا در مرکز تحقیقاتی Ames در سیلیکون ولی قرار دارد.
Aitken قادر به انجام چه کارهایی است؟
این کامپیوتر به روز شده در اوج قدرت خود قادر به پردازش 13.12 پتافلاپس و در حالت عملکرد پایدار دارای قدرت پردازشی 9.1 پتافلاپس است. این آمار و ارقام قدرت پردازشی در مقایسه با توان اولیه دستگاه بهبود قابل ملاحظهای داشتهاند. در سال 2019 قدرت نهایی این کامپیوتر 3.69 پتافلاپس و در حالت عملکرد پایدار 2.38 پتافلاپس بود.
ارتقاهای سختافزاری جدید باعث بهبود رتبه Aitken در لیست 500 تایی قدرتمندترین کامپیوترهای جهان شده و هم اکنون این دستگاه رتبه 58 را به خود اختصاص داده است.
بهبود فوقالعادهی عملکرد این کامپیوتر به لطف رکهای (محفظههای نگهداری تجهیزات) HPE Apollo میسر شده است؛ در این رکها معماری Rome شرکت AMD، مبتنی بر ریزمعماری Zen 2، به کار گرفته شده است.
دانشمندان ناسا از Aitken برای انجام شبیهسازیهای پلاسمای جنبشی به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره ساختارها و دینامیک اتصالات مغناطیسی و همچنین شیوه اتصال و قطع اتصال میدانهای مغناطیسی خورشید با مگنتوسفر(میدان مغناطیسی) زمین استفاده خواهند کرد.
علاوه بر این مهندسان هوافضا هم قصد دارند قدرت پردازشی Aitken را برای پشتیبانی عملیاتهای آینده موشک آرتمیس به کار بگیرند؛ این کار توسط شبیهسازی محیط پرتاب موشک مذکور در مرکز فضایی کندی انجام خواهد شد.
البته قدرت پردازشی Aitken در دامنه متنوعتری از حوزهها مثل دانش هوانوردی، اکتشاف فضا، علوم زمین و فیزیک نجومی هم به کار گرفته خواهد شد.
اگر چه شاهد افزایش قدرت محاسباتی Aitken هستیم اما کاهش 14 درصدی مصرف انرژی برای خنکسازی تجهیزات و همچنین کاهش مصرف آب تا 96 درصد را هم نباید از قلم انداخت.
این روزها توجه به صنعت محاسبات سریع (HPC) بیشتر از همیشه شده و شاهد ابتکارات بسیار زیادی در این حوزه هستیم و میتوان گفت دوران هیجانانگیز این صنعت فرا رسیده است.
اروپا هم به تازگی صاحب اولین کامپیوتر اگزامقیاس خود با نام JUPITER شده است. اگزامقیاس به سیستمهای پردازشی که توان پردازش یک میلیارد میلیارد (یک کوینتیلیون) محاسبه در ثانیه دارند اطلاق میشود. این کامپیوتر در مرکز سوپرکامپیوترهای شهر یولیش آلمان نگهداری شده و قرار است در سال 2024 روشن شود. از قدرت پردازشی این دستگاه برای مدلسازی آبوهوایی، مهندسی مواد، شبیهسازیهای بیولوژیکی و تحقیقات تولید انرژی پایدار استفاده خواهد شد.
در حال حاضر تنها کامپیوتر اگزامقیاس در غرب، کامپیوتر Frontier است که از تجهیزات شرکت AMD استفاده کرده و در مرکز محاسبات OLCF شهر تنسی امریکا نگهداری میشود.