کمک گرفتن از حس چشایی برای کاهش وزن
به گزارش رسانه مدیاتی، ثبت تحقیقات از ساقه مغز نشان میدهد که جوانههای چشایی ما اولین خط دفاعی در برابر سریع غذا خوردن هستند. در ادامه میخوانیم که این مورد چگونه میتواند به راههای جدیدی برای کاهش وزن منجر شود.
هنگامی که میخواهید غذای مورد علاقهتان را با اشتیاق بخورید، سیگنالهایی از معده به مغز، شما را از خوردن بیش از حد باز میدارد. این نظریه هرگز به طور مستقیم مورد آزمایش قرار نگرفت تا اینکه اخیراً تیمی از دانشمندان در UC سانفرانسیسکو چرایی آن را مطرح کردند.
این تیم به سرپرستی دکتر Zachary Knight، استاد فیزیولوژی UCSF در مؤسسه Kavli، کشف کردند حس چشایی ما را از آستانه استنشاق غذا در روز، آن هم با وجود گرسنگی دور نگه میدارد. مجموعهای از نورونها که توسط ادراک طعم تحریک میشوند، فوراً مورد توجه مغز قرار میگیرند تا مصرف غذای ما را محدود کنند.
نایت، در این باره گفته: ما مطلبی دربارهٔ اینکه ساقه مغز برای کنترل سرعت و میزان غذا خوردن ما از دو نوع سیگنال مختلف، یکی از دهان و دیگری از روده، استفاده میکند کشف کردهایم. این کشف، چارچوب جدیدی به ما میدهد تا بفهمیم چگونه غذا خوردن خود را کنترل کنیم. این مطالعه که در 22 نوامبر 2023 در Nature منتشر شد، میتواند به درک نحوه عملکرد داروهای کاهش وزن مانند Ozempic و چگونگی موثرتر کردن آنها کمک کند.
مطالعات انجام شده در دهههای 1970 و 1980 نیز نشان دادهاند ،شاید طعم غذا بتواند سرعت غذا خوردن ما را محدود کند، اما از آنجایی که در هنگام بیداری مغز دسترسیای به سلولهای مربوطه در عمق ساقه آن ندارد و این واقعه در طول غذا خوردن غیرممکن است، اثبات این موضوع دشوار است.
تکنیکهای جدیدی توسط دکتر ترونگ لی، دانشجوی فارغالتحصیل در آزمایشگاه نایت ابداع شده، که امکان تصویربرداری و ضبط ساختار ساقه مغز به نام NTS را در زمان بیداری ممکن میسازد. او از این تکنیکها برای بررسی دو نوع نورون استفاده کرد که نقش مهمی در دریافت اطلاعات مربوط به غذا دارند.
این تیم در آزمایشات خود دریافتند که وقتی غذا را مستقیماً در معده موش میگذارند، سلولهای مغزی PRLH (آزادکننده هورمون پرولاکتین) با سیگنالهای ارسال شده از دستگاه گوارش، مطابق تفکر سنتی و نتایج مطالعات قبلی، فعال میشوند.
در عین حال، وقتی به موشها اجازه دادند که طبق روال همیشگیشان غذا بخورند، هیچ سیگنالی از سمت معده مشاهده نشده و سلولهای مغزی PRLH به الگوی جدیدی روی آوردند که به طور کامل توسط سیگنالهای دهان کنترل میشد.
لی در این باره گفت: کاملاً شگفتآور است که سلولها با حس چشایی فعال شدند. این اتفاق نشان میدهد که اجزای دیگری از سیستم کنترل اشتها وجود دارند و باید مورد بررسی قرار گیرند.
کندشدن سرعت غذا خوردن در هنگام گرسنگی توسط مغز غیرمنطقی به نظر میرسد اما مغز به طور همزمان از طعم غذا دو برداشت کاملا متفاوت دارد. بخشی که به واسطهٔ لذیذ بودن آن باعث میشود بیشتر غذا بخورید و بخش دیگر توجه بیشتری به سلامتی ما دارد.
سرعت غذا خوردن باعث برقراری تعادل بین این دو است و باتوجه به اهمیت بالای سلامتی بدن برای مغز، بخش دوم تاثیر بیشتری خواهد داشت. در ادامهٔ توضیحات میتوان به فعالیت نورونهای PRLH بر میزان دلپذیر بودن غذا اشاره کرد که در موشها تأثیر گذار بوده و با تجربه انسانی ما مطابقت دارد،به همین دلیل است که وقتی از غذا سیر میشویم دیگر برایمان اشتها آور نیست.
پس تا اینجای مطلب دریافتید که آنچه در پی غذا خوردن اتفاق میافتد، دو مسیر متفاوت دارد؛ بخشی از آن که بواسطه ورود غذا به دهان و چشیدن طعم آن میل به بیشتر خوردن را فعال میکند و دیگری، ادراکی است که نورونها پس از درک طعم توسط حس چشایی ما دارند و ما را از غذا خوردن بیش از حد بازمیدارند. با توجه به این اطلاعات، در ادامه میخوانیم که مکانیسم اثر داروهای کاهش وزن چیست؟
سلولهای مغزی که الهام بخش داروهای کاهش وزن هستند.
این سلولها بر سرعت نورون PRLH از نظر زمانبندی موثرند. طعم غذا باعث میشود که در عرض چند ثانیه سرعت فعالیت خود را از بازداری ضربههای معده تا پاسخ به سیگنالهای دهان تغییر دهند.
از طرف دیگر، گروه متفاوتی از سلولهای مغز، به نام نورونهای CGC وجود دارند که چند دقیقه طول میکشد تا به سیگنالهای معده و روده پاسخ دهند. این سلولها در مقیاسهای زمانی بسیار کندتر عمل میکنند – دهها دقیقه – و میتوانند گرسنگی را برای مدت زمان طولانیتری مهار کنند.
نایت میگوید: این دو مجموعه نورون با هم یک حلقه بازخورد ایجاد میکنند. یکی از طعم استفاده میکند تا سرعت فعالیتها را کم و پیشبینی کند که چه اتفاقی میافتد. دیگری از سیگنال روده استفاده میکند تا با دلایل مختلف ما را از غذا خوردن باز دارد.
داروهای کاهش وزن نیز در ترکیبات خود، موادی دارند که این سیگنالها را القا میکند؛ در نتیجه با افزایش مدت زمان احساس سیری، فرد کمتر غذا خورده و کاهش وزن بیشتری خواهد داشت. پاسخ سلولهای مغزی CGC به سیگنالهای کششی از روده، آزادسازی GLP-1 است، هورمونی که Ozempic، Wegovy و دیگر داروهای کاهش وزن جدید از آن تقلید میکنند. البته دقت داشته باشید که هر داروی کاهش وزنی مناسب نیست و از ترکیبات تایید شده و استاندارد استفاده نمیکند. بنابراین درصورت تمایل به استفاده از این داروها، حتما از پزشک متخصص مشورت بگیرید.