گزارش تکان‌دهنده اتاق ایران: فیلترینگ ماهانه ۴۰ همت به اقتصاد کشور ضربه می‌زند
به گزارش مدیاتی:گزارش جامع اتاق ایران در خصوص “اثر فیلترینگ اینترنت بر تجارت داخلی و خارجی (فروش آنلاین) کسب‌وکارهای اینترنتی کشور” زنگ خطری جدی برای اقتصاد دیجیتال ایران به صدا درآورده است. طبق این گزارش، سیاست‌های فیلترینگ در سال ۱۴۰۱ به طور متوسط ماهانه ۳۹ هزار میلیارد تومان به کسب‌وکارهای ایرانی خسارت وارد کرده است. این رقم هنگفت، نشان‌دهنده تأثیر مخرب و عمیق این سیاست‌ها بر اقتصاد کشور است.
دلایل اصلی این خسارت‌ها:
عدم زیرساخت‌های جایگزین: فقدان پلتفرم‌های داخلی قوی و مورد اعتماد، کسب‌وکارها را مجبور به استفاده از پلتفرم‌های خارجی کرده است. فیلترینگ این پلتفرم‌ها، فعالیت اقتصادی بسیاری از کسب‌وکارها را مختل کرده است.
کاهش اعتماد عمومی: نوسانات و عدم قطعیت در دسترسی به اینترنت، اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران را به فضای کسب‌وکار آنلاین کاهش داده است.
افزایش هزینه‌های کسب‌وکارها: کسب‌وکارها برای دور زدن فیلترینگ مجبور به استفاده از ابزارهایی مانند VPN شده‌اند که هزینه‌های آن‌ها را افزایش داده است.
کاهش رقابت‌پذیری: محدودیت دسترسی به اطلاعات و دانش جهانی، توان رقابت کسب‌وکارهای ایرانی را در بازارهای جهانی کاهش داده است.
تأثیر بر کسب‌وکارهای مختلف:
گزارش اتاق ایران، کسب‌وکارهای اینترنتی را به سه دسته تقسیم می‌کند:
کسب‌وکارهای کوچک بدون نماد اعتماد الکترونیکی: این دسته از کسب‌وکارها بیشترین آسیب را دیده‌اند، زیرا زیرساخت‌های لازم برای فعالیت در فضای آنلاین را نداشته‌اند.
کسب‌وکارهای کوچک با نماد اعتماد الکترونیکی بدون ستاره: این دسته نیز به دلیل محدودیت‌های زیرساختی، آسیب‌پذیر بوده‌اند.
کسب‌وکارهای بزرگ با نماد اعتماد الکترونیکی با ستاره: این دسته از کسب‌وکارها نیز از فیلترینگ متأثر شده‌اند، اما به دلیل زیرساخت‌های قوی‌تر، آسیب کمتری دیده‌اند.
تأثیر بر شبکه‌های اجتماعی:
اینستاگرام، تلگرام و واتساپ به عنوان پرکاربردترین شبکه‌های اجتماعی برای کسب‌وکارها شناخته شده‌اند. فیلترینگ این پلتفرم‌ها، ضربه شدیدی به فعالیت‌های بازاریابی و فروش آنلاین کسب‌وکارها وارد کرده است.
سناریوهای مختلف خسارت:
گزارش اتاق ایران، سه سناریو برای میزان خسارت ناشی از فیلترینگ ارائه می‌دهد که در خوش‌بینانه‌ترین حالت، زیان چهار ماهه کسب‌وکارها به ۳۹ هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم نشان می‌دهد که حتی در خوش‌بینانه‌ترین حالت نیز، خسارت‌های وارده بسیار قابل توجه هستند.
مقایسه ایران با سایر کشورها:
گزارش اتاق ایران، ایران را پس از چین به عنوان کشور دارای بالاترین میزان سانسور اینترنت در جهان معرفی می‌کند. استفاده گسترده از VPN در ایران، نشان‌دهنده تلاش کاربران برای دور زدن محدودیت‌ها است.
طرح صیانت:
طرح صیانت که با هدف تنظیم مقررات فضای مجازی ارائه شده است، نگرانی‌های زیادی را در خصوص افزایش محدودیت‌ها و آسیب به کسب‌وکارها ایجاد کرده است.
توسعه زیرساخت‌های داخلی: سرمایه‌گذاری در توسعه پلتفرم‌های داخلی قدرتمند و مورد اعتماد، می‌تواند جایگزینی مناسب برای پلتفرم‌های خارجی باشد.
تسهیل کسب‌وکارهای آنلاین: ارائه تسهیلات مالی و حمایتی به کسب‌وکارهای آنلاین، می‌تواند به آن‌ها در گذر از این شرایط دشوار کمک کند.
شفاف‌سازی سیاست‌ها: دولت باید با شفاف‌سازی سیاست‌های خود در حوزه فضای مجازی، به ایجاد اطمینان در میان کسب‌وکارها کمک کند.
تعامل با جامعه کسب‌وکار: دولت باید با برگزاری جلسات و کارگاه‌های آموزشی، نظرات و پیشنهادات کسب‌وکارها را در تصمیم‌گیری‌ها لحاظ کند.
مقابله با سانسور: جامعه مدنی و فعالان حوزه فناوری اطلاعات باید برای مقابله با سانسور و دفاع از آزادی بیان تلاش کنند.
فیلترینگ اینترنت، یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی اقتصاد دیجیتال ایران است. این سیاست نه تنها به کسب‌وکارها خسارت وارد کرده، بلکه نوآوری و خلاقیت را در کشور محدود کرده است. برای برون‌رفت از این وضعیت، نیازمند تغییر رویکرد و اتخاذ سیاست‌های حمایتی از کسب‌وکارهای آنلاین هستیم.
